Żywa lekcja historii – spotkanie z kombatantem
W dniu 25 listopada 2015 r. w bibliotece naszego Ośrodka miało miejsce niezwykłe spotkanie. Zresztą nie było ono przypadkowe, ale zorganizowane w ramach autorskiego projektu „Zapisane sercem – ocalić od zapomnienia”. Wzięli w nim udział: uczniowie naszej szkoły należący do kółka patriotycznego – historycznego, harcerze 2 DH „NS” oraz uczennice Technikum nr 7 w Jarosławiu. Niezwykłym gościem, który przyjął nasze zaproszenie i zaszczycił nas swoją obecnością był pan Kazimierz Kopeć – harcerz, żołnierz oraz były więzień hitlerowskich obozów koncentracyjnych. Ten mający ponad 90 lat człowiek opowiedział młodzieży swe losy, gdy jako nastolatek w czasie wojny został aresztowany przez Gestapo i uwięziony wraz z bratem i kilkoma kolegami. Brati koledzy wśród których była również harcerka – Baśka Puzon po kilku dniach ciężkiego przesłuchiwania zostali rozstrzelani w kidałowickim lesie, zaś pan Kazimierz odesłany został do obozu koncentracyjnego. Ten las ma dla pana Kazimierza szczególne znaczenie – tam składał swe harcerskie przyrzeczenie, tam swe życie za Ojczyznę złożył jego brat Zbigniew i koledzy z ruchu oporu. Nasz gość początkowo miał trafić do Auschwitz, lecz jego pociąg skierowano w dalszą drogę – do niemieckiego miasta Sachsenhausen. W tamtym obozie, ocierając się każdego dnia o wszechobecną śmierć, doczekał się ofensywy wojsk alianckich. Hitlerowcy likwidując obóz do ostatnich chwil mordowali i palili ludzi w krematorium. W jednej z ostatnich grup przeznaczonych do likwidacji miał znaleźć się pan Kazimierz nr obozowy 87878, ale dzięki sprytowi i determinacji kolejny raz uszedł z życiem. Wraz z kilkutysięczną rzeszą współwięźniów pod eskortą SS-manów szedł w tzw. „marszu śmierci”. Tu też Opatrzność czuwała nad nim i szczęśliwie doczekał wyzwolenia i powrotu do Ojczyzny. Jego świadectwo o tamtych okrutnych i nieludzkich czasach wojennych wywarło ogromne wrażenie na wszystkich uczestnikach spotkania i zapadło głęboko w pamięć. Przypomniało jak bardzo należy cenić życie swoje i innych. Jak mocno trzeba zabiegać o pokój między narodami, aby nigdy więcej nie powtórzyła się ta straszna historia. I co najważniejsze – że musimy być wdzięczni tym, którzy oddali swe życie za naszą wolność i pielęgnować pamięć o nich.
Ta żywa lekcja historii pomogła nam wytypować miejsca, które włączone zostały do projektu. Oczywiście jednym z pierwszych takich miejsc, które chcemy ,,ocalić od zapomnienia” jest pomnik Baśki Puzon oraz obelisk upamiętniający pacyfikację ludności przez Gestapo w Kidałowicach. Pod obeliskiem znajdują się szczątki kilkudziesięciu rozstrzelanych tam osób, m.in. brat i koledzy z ruchu oporu pana Kazimierza.
Kolejnym miejscem jest Grób Nieznanego Żołnierza na cmentarzu komunalnym w Maleniskach oraz pomnik upamiętniający śmierć żołnierzy i lotników poległych w potyczce lotniczej 11 września 1939 r. nad polami Pawłosiowa. Następne dwa miejsca, które młodzież będzie odwiedzać to: Krzyż Golgoty i Golgota Narodów znajdujące się w Opactwie sióstr Benedyktynek w Jarosławiu. Upamiętniają one tragiczne dzieje Polaków, którzy zginęli w obozach zagłady, bądź zostali deportowani na „nieludzką ziemię”.
Są to miejsca, które na trwale zapisały się w pamięci mieszkańców regionu, choć wydaje się, że czas o nich zapomniał. Pamięć o tych miejscach i poznanie ich historii uświadomi młodzieży prawdziwość maksymy „Narody, które tracą pamięć i szacunek dla własnej historii i jej bohaterów schodzą do rangi plemienia”.
Na zakończenie spotkania pan Kazimierz otrzymał podziękowanie od dyrekcji, nauczycieli oraz młodzieży. Spotkanie zorganizował drużynowy 2 DH „NS” pwd Bogusław Stec wraz z nauczycielkami – Jadwigą Machaj i Bernadetą Bukowy.
